Osmanlı’dan Geleneksel İçecek: Hardaliye

Hardaliye, adı çok duyulmamış olsa da, Trakya’nın en önemli
ve geleneksel içeceklerinden biridir. Rivayet odur ki, bu içeceği deneyen
Mustafa Kemal Atatürk, seri üretime geçilerek tüm Türkiye’ye yayılmasını ister.
Buna karşın 2000’li yıllara kadar bu çok mümkün olmamıştır.
Hem çok lezzetli ve aromatik olması hem de sağlığa
faydalarıyla bilinen hardaliye, birçok kişinin kafasında bazı soru işaretleri
yaratmaktadır. “Hardaliye nedir, içeriğinde alkol var mıdır, nasıl yapılır?” bu
sorulardan yalnızca bazılarıdır. Yazımızda bu sorulara ışık tutacağız.
Hardaliye Nedir?
Hardaliye, özellikle Trakya tarafından üretilen geleneksel
ve yöresel bir içecektir. İçeriğinde üzüm kabuğu ve çekirdeğiyle birlikte
hardal tohumu kullanılır. Bunun yanı sıra zaman zaman ayva ve vişne yaprağı da
kullanılabilir. Hardaliyenin kendine özgü bir tadı vardır. Bunun yanı sıra
kokusu da son derece etkileyici olan bir içecektir.
Hardaliyeyle ilgili olarak en önemli konulardan biri alkollü
olup olmamasıdır. Hardaliye, alkolsüz bir içecektir. Bu nedenle herkes
tarafından gönül rahatlığıyla kullanılabilir. Buruk bir içime sahiptir.
Geleneksel hardaliyelerin içerisinde ilave şeker ya da su kullanılmamaktadır.
Yan ürünlerin yanı sıra yalnızca üzüm suyundan yapılan bir içecektir.
Hardaliyenin Sağlığa Faydaları
Hardaliye içeriğinde rafine şeker, yapay tatlandırıcı
bulundurmamasıyla öne çıkan içeceklerden biridir. Bunun yanı sıra doğal
üzümlerle üretilen hardaliyelerin sağlığınıza birçok faydası vardır. Öncelikle
bu doğal içecek üzümün kabuğundaki resveratrol isimli maddeyi bol miktarda
bulundurur. Çok güçlü bir antioksidan olmasıyla bilinen hardaliye, serbest
radikallerle mücadele etmek için birebirdir.
Özellikle Kırklareli bölgesinde üretilen bu içecek, günlük
enerji ihtiyacınızın da büyük bir bölümünü rahatlıkla karşılayabilir. Diyabet
hastaları için de oldukça ideal olan bu ürün çocuklar ve sporcular tarafından
da tüketilmelidir. Aynı zamanda anemi hastalarına çok iyi gelecek bu içecek
hamilelik döneminde de vücuda yoğun bir katkı sağlar.
Kan yapıcı özelliği çok fazla olan hardaliye, bu tip
rahatsızlıklar yaşayanlar için de oldukça iyi olacaktır. Bu içeceği
çocuklarınıza içermeniz de çok iyi olacaktır. Bu sayede hem enerji
ihtiyaçlarını karşılayabilir hem de doğal bir içeceği tercih edebilir.
Bunların yanı sıra düzenli bir şekilde hardaliye
tükettiğinizde bağışıklık sisteminiz güçlenecektir. Aynı zamanda barındırdığı
flavonoidler, kalp ve damar hastalıklarından kansere kadar birçok hastalığa
karşı vücudunuzu kuvvetli hale getirir. Tansiyonun dengelenmesinde de önemli
bir destekleyici olan hardaliye, dolaşım sisteminizin de daha sağlıklı
çalışmasına yardımcı olacaktır.
İştah açıcı etkileri de bilinen hardaliye özellikle
iştahsızlık sorunu yaşayanlara önerilmektedir. Bunun yanı sıra damar
tıkanıklığı ve kalp krizi gibi sorunlara karşı oldukça destekleyici bir
üründür.
Hardaliyenin Tarihi
Hardaliye özellikle Kırklareli başta olmak üzere tüm Trakya’da
üretilen ve tüketilen içeceklerden biridir. Günümüzde bu sağlıklı ve lezzetli
içeceği bilen sayısı az olması karşın tarihi oldukça köklüdür. Hardaliyenin ilk
olarak kim tarafından nerede yapıldığı bilinmemektedir. Bununla birlikte
Osmanlı döneminde üretildiği ve içildiği bilinmektedir. Bunun yanı sıra üzüm
şırasını koruyucu olarak da kullanılan bir içecektir.
Osmanlı döneminde üzüm şırasının uzunca süreler bozulmaması
için özel fıçılarda hardal tohumları eklenerek muhafaza edilmiştir. Ortaya
çıkan bu tat çok sevildiği için ezilen üzümler sürekli olarak hardal tohumu
eklenerek saklanmıştır. Bu sayede ilk olarak hardaliye ortaya çıkmıştır. Çok
daha uzun geçmişi olduğu tahmin edilmekle birlikte ilk kayıtlar 1900’lü yılların
başına aittir. Bu dönemde İstanbul’da hardaliye “Kırk Kilise Hardaliyesi”
adıyla satılmaya başlanmıştır.
Cumhuriyet döneminde ise hardaliyeye ilişkin önemli bir
rivayet bulunmaktadır. 1930 yılına gelindiğinde Mustafa Kemal Atatürk,
Kırklareli’yi cumhurbaşkanı sıfatıyla ziyaret etmiştir. Bu ziyarette kendisine kentin
yöresel lezzeti olan hardaliye ikram edilmiştir. Atatürk, hardaliyeyi içtikten
sonra dönemin belediye başkanına bu içeceği çok beğendiğini ve milli bir içecek
haline getirilmesi gerektiğini ifade etmiştir.
Hardaliye bölgede yıllar boyunca üretilmiş ve sevilerek
tüketilmiştir. Ancak 2000’li yıllara kadar Kırklareli bölgesinin dışında çok
bilinmemektedir. Günümüzde ise bu benzersiz lezzet, kolaylıkla bulunabilir hale
gelmiştir.
Hardaliye Çeşitleri
Hardaliye Osmanlı döneminde daha çok klasik tariflerle
üretilmiştir. Günümüzde ise farklı üzümlerle üretilen hardaliyeler mevcuttur.
Klasik hardaliyenin yanı sıra rose renginde, daha sarımsı ya da bordoya kayan
daha koyu kırmızı hardaliye üretimleri de yapılmaktadır. Hardaliye her ne kadar
adını her geçen gün daha fazla duyursa da, sıradan bir marketten satın alabileceğiniz
bir ürün değildir. Bunun yanı sıra hardaliyenin doğal ve geleneksel yöntemlerle
üretilmesi de önemlidir.
Peki, böylesi hardaliye çeşitlerini nerede bulabilirsiniz?
Söyle Yerinden sayesinde Kırklareli bölgesinde üretim yapan yerli üreticilerden
hardaliye satın alabilirsiniz. Bu üreticiler, Osmanlı’dan bu yana kullanılan
geleneksel yöntemlerle üretim yaparlar. Bunun yanı sıra üzümlerin
yetiştirilmesinde de tamamen doğal usullere başvurulmaktadır. Bu sayede hem
doğal hem lezzetli hardaliyelere sahip olabilirsiniz.
Söyle Yerinden üzerinden birçok farklı hardaliye çeşidine
sahip olabilirsiniz. Bu hardaliyeler çeşidine bağlı olarak daha yoğun ya da
daha yumuşak bir içime sahip olabilirler. Hemen tüm hardaliye çeşitlerini
inceleyebilir, hardaliye fiyatlarını birbiriyle karşılaştırabilir, dilediğiniz
ürünü sepete kolayca ekleyerek satın alabilirsiniz. Satın aldığınız hardaliye,
doğrudan üreticisi tarafından, o yılın üretimi olarak gönderilecektir. Bu
sayede hem yerel üreticiden doğal ürünler satın alabilir hem de Söyle Yerinden
güvenli ödeme yöntemlerini kullanabilirsiniz.
Yorum Yap