Çam balı, salgı balları arasında en ünlü ve popüler bal türlerinden biridir.  Çam ağaçlarının özsuyu ile beslenen Cosnille böcekleri, fazla salgıyı ağaçlara bırakır.

    • Bu salgılar tatlı ve güzel kokulu oldukları için işçi arıları cezbeder.

    • Tarla arıları ağustos ve kasım ayları arasında çam ağaçlarından topladıkları salgıları kovanlarına taşımaya başlarlar.

    • Arılar, salgıları kovanlara taşırken Cosnille böceklerinin değerli salgılarını kendi enzimleri ile işlerler.  Arıların enzimleri ve koknit böceklerinin çam içerikli salgıları bu şekilde sentezlenir.

    • Arı enzimleri ile mayalanmaya başlayan arı salgıları, arı hizmetinde görevli arılar tarafından peteklere konur.

    • Kovana yerleştirildikten sonra salgılar genç işçi arılar tarafından olgunlaştırılır ve sırlanır.  Çam balı üretimi bu şekilde tamamlanmış olur. 

Çam balının özellikleri

    • Türkiye, dünya çam balı üretiminin %90 ını karşılamaktadır.  

    • Çam balı, çiçek balına göre daha koyu renkli bir bal türüdür.

    • Çam reçinesi ve odunsu kokusundan hemen anlaşılan aromatik bir kokuya sahiptir.

    • Çam balı düşük bir pH a sahiptir ve hafif asidik özellikler gösterir.

    • Diğer çiçek ballarına göre geç kristallenir veya kristalleşmeden uzun süre dayanabilir.